Bijna dagelijks krijg ik mailtjes van lezers. Zoals vandaag, van oud-schrijfgenoot Yvonne.
"Prachtig. Zo mooi hoe je het meidengedoe beschrijft en het opgroeien in een bekrompen omgeving, het vastzitten in je eigen verhaal. En de universele laag die er in de loop van het verhaal steeds meer doorheen breekt. Personage Vikram: wauw! Het heeft me geraakt."
En dat raakt mij dan weer. Dat mijn boek aankomt. En dat lezers de moeite nemen om mij te vertellen hoe ze Fok ervaren.
Een boek afmaken is eng
Het is spannend dat Fok gelezen wordt. Ik had wel eindeloos in mijn kleine schrijfwereldje willen verblijven. Lekker veilig achter mijn bureau, alleen met het verhaal en de personages. Geen buitenwereld.
Het is eng om te zeggen; nu is het af. Kan het boek echt niet beter? Wat zullen mensen er wel niet van vinden?
Iedereen leest Fok anders
Maar er gebeurt nu iets, dat tijdens het schrijven niet kon gebeuren. Fok komt tot leven buiten mijn macht om. Bij elke leesronde verandert het boek. Iedere lezer maakt het verhaal op zijn of haar eigen manier af. Fok is niet meer van mij.
Het is alsof lezers meeschrijven aan het boek. In ieders ogen verandert Fok van vorm, opbouw, thema, spanning. Ik krijg dingen terug die ik er niet bewust in had gestopt. Zo schreef iemand dat mijn personages zo onverwacht en verrassend zijn. Echt?
De schrijver en de lezer
Arnon Grunberg heeft zijn laatste novelle geschreven met elektroden op zijn hoofd en huid en camera's met emotie-herkenning gericht op zijn gezicht; zodat wetenschappers konden zien en meten wat er zoal in hem afspeelde tijdens het schrijven. Ze konden eigenlijk geen enkele emotie herkennen. Of dat ook betekent dat Arnon ze niet had, is niet helemaal duidelijk. Het ziet er naar uit dat Arnon, in ieder geval tijdens de eerste fase van zijn schrijfproces, niet blikt of bloost van wat hij opschrijft.
Het interessante is dat ze nu ook meten wat lezers ervaren als ze zijn werk lezen. Twee lezers hebben al aangegeven dat ze schaamte en woede voelden bij het lezen van zijn boek. Iets wat hij zelf niet voelde tijdens het schrijven. De definitieve uitslagen zijn nog niet bekend, maar het lijkt er op dat lezers emotioneel anders reageren op het verhaal dan de schrijver.
En dat vind ik mooi. De lezer beleeft zijn eigen verhaal. Omdat hij leest met zijn eigen gestel, hart en hersenen. Fok verandert bij elke leesronde. Het boek is nooit af.
Heb je Fok gelezen? Ik lees graag je leeservaring! Per mail of in de ruimte voor reacties hieronder.
"Prachtig. Zo mooi hoe je het meidengedoe beschrijft en het opgroeien in een bekrompen omgeving, het vastzitten in je eigen verhaal. En de universele laag die er in de loop van het verhaal steeds meer doorheen breekt. Personage Vikram: wauw! Het heeft me geraakt."
En dat raakt mij dan weer. Dat mijn boek aankomt. En dat lezers de moeite nemen om mij te vertellen hoe ze Fok ervaren.
Een boek afmaken is eng
Het is spannend dat Fok gelezen wordt. Ik had wel eindeloos in mijn kleine schrijfwereldje willen verblijven. Lekker veilig achter mijn bureau, alleen met het verhaal en de personages. Geen buitenwereld.
Het is eng om te zeggen; nu is het af. Kan het boek echt niet beter? Wat zullen mensen er wel niet van vinden?
Iedereen leest Fok anders
Maar er gebeurt nu iets, dat tijdens het schrijven niet kon gebeuren. Fok komt tot leven buiten mijn macht om. Bij elke leesronde verandert het boek. Iedere lezer maakt het verhaal op zijn of haar eigen manier af. Fok is niet meer van mij.
Het is alsof lezers meeschrijven aan het boek. In ieders ogen verandert Fok van vorm, opbouw, thema, spanning. Ik krijg dingen terug die ik er niet bewust in had gestopt. Zo schreef iemand dat mijn personages zo onverwacht en verrassend zijn. Echt?
De schrijver en de lezer
Arnon Grunberg heeft zijn laatste novelle geschreven met elektroden op zijn hoofd en huid en camera's met emotie-herkenning gericht op zijn gezicht; zodat wetenschappers konden zien en meten wat er zoal in hem afspeelde tijdens het schrijven. Ze konden eigenlijk geen enkele emotie herkennen. Of dat ook betekent dat Arnon ze niet had, is niet helemaal duidelijk. Het ziet er naar uit dat Arnon, in ieder geval tijdens de eerste fase van zijn schrijfproces, niet blikt of bloost van wat hij opschrijft.
Het interessante is dat ze nu ook meten wat lezers ervaren als ze zijn werk lezen. Twee lezers hebben al aangegeven dat ze schaamte en woede voelden bij het lezen van zijn boek. Iets wat hij zelf niet voelde tijdens het schrijven. De definitieve uitslagen zijn nog niet bekend, maar het lijkt er op dat lezers emotioneel anders reageren op het verhaal dan de schrijver.
En dat vind ik mooi. De lezer beleeft zijn eigen verhaal. Omdat hij leest met zijn eigen gestel, hart en hersenen. Fok verandert bij elke leesronde. Het boek is nooit af.
Heb je Fok gelezen? Ik lees graag je leeservaring! Per mail of in de ruimte voor reacties hieronder.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten