tag:blogger.com,1999:blog-12463022894632868402024-03-12T17:50:08.139-07:00FOK blogSchrijfster Nanda Huneman blogt over het reilen en zeilen rondom haar roman FOKNanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.comBlogger16125tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-81477062031739318452016-04-06T02:34:00.001-07:002016-04-06T02:34:38.438-07:00Flessenpost <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span style="font-size: 11pt;">De laatste week ontving ik een aantal mails waarin (voor mij onbekende) lezers mij vertelden hoezeer ze door Fok geraakt waren. </span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span style="font-size: 11pt;"> </span></span><span style="color: #0b5394;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span style="font-size: 11pt;"><span style="color: black;">Als schrijver ben ik blij dit soort mails te ontvangen. Om te merken dat het boek zijn eigen koers heeft genomen. Via deze berichten ontdek ik op welke plekken en bij welke mensen Fok aankomt. Die route is soms totaal onverwacht, en kan ik ook niet sturen of volgen. Fok gaat zijn eigen weg over de grote oceaan. En af en toe krijg ik flessenpost van ontvangers. En weet ik weer even op welke kusten mijn verhaal is aangespoeld. </span></span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="color: #0b5394;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span style="font-size: 11pt;"><span style="color: black;">Wauw! </span></span></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span style="font-size: 11pt;">Ik deel graag een aantal van deze berichten. </span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: left;">
<span style="color: #0b5394;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><i><span style="font-size: 11pt;">"Ik ben gistermiddag aan ‘Fok’ begonnen, en heb het vervolgens in één adem uitgelezen. </span></i></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: #0b5394;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><i><span style="font-size: 11pt;">Het
boek heeft me geraakt. Op een rare manier is Tara iemand waarin ik
verbazend veel van mezelf herken. Dat begint al meteen bij haar liefde
voor letters." </span></i></span></span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span style="font-size: 11pt;"><br /></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: left;">
<span style="color: #0b5394;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><i>"Ik zit in klas 4 van het
Gymnasium en ik ben net teruggekomen van een
oceaanoversteek.Toen
ik Fok las, kwam mijn reis in delen weer terug, maar daarbij kon
ik ook zoveel zelf verzinnen en fantaseren. U hebt de reis zo mooi
beschreven, maar ook die bijzondere delen ervan zijn zo mooi verwerkt.Ik kwam ook tot het besef van veel dingen over mijzelf tijdens het lezen. Het einde vind ik bijzonder." </i></span></span></div>
<div class="MsoNormal" style="text-align: left;">
<span style="color: #0b5394;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><i><span style="font-size: 11pt;"> </span></i></span></span><span style="color: #0b5394;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><i><span style="font-size: 11pt;"> </span></i></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: #0b5394;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><i><span style="font-size: 11pt;"> "</span><span style="font-size: 11pt;">Ik ben begonnen te lezen en had je boek in drie dagen uit...Een grote zee van herkenning.</span></i></span></span><span style="color: #0b5394;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><i><span style="font-size: 11pt;"> Ook ik ben op het water opgegroeid. Verder zeil je in je boek naar de Canarische eilanden en het toeval wil dat ik daar dan zestien jaar woon." </span></i></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: #0b5394;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><i><span style="font-size: 11pt;"> </span></i></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span style="color: #0b5394;"><span style="font-family: Times,"Times New Roman",serif;"><span style="font-size: 11pt;"><span style="color: black;"></span></span><i><span style="font-size: 11pt;"> </span></i></span></span></div>
</div>
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-32001072684881042282015-03-09T14:09:00.002-07:002015-03-11T03:47:51.509-07:00FOKkensief<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://4.bp.blogspot.com/-qhVK9DEqL_0/VQAdOy4Uz0I/AAAAAAAACkA/VZsGWVUObdQ/s1600/kistjes.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://4.bp.blogspot.com/-qhVK9DEqL_0/VQAdOy4Uz0I/AAAAAAAACkA/VZsGWVUObdQ/s1600/kistjes.jpg" /></a></div>
<br />
<br />
<i><span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><i>Hoe he<span style="font-family: inherit;">t gaat met de verkoop van FO<span style="font-family: inherit;">K? Goed hoor, prima. </span></span>Nee, Fok is geen
bestseller<span style="font-family: inherit;">, dat niet.</span> Maar dat zijn de meeste boeken niet<span style="font-family: inherit;">.</span> Dat wil heus niet
zeggen dat het boek slecht is. Die cijfers zeggen helemaal
niets. En februari is nou eenmaal niet zo'n goede boekenmaand. </i></span></span></i><br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Defensief, zo reageer ik vaak als mensen naar de verkoopcijfers van Fok vragen. Dat gaat vanzelf.<span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"></span></span></span></span></span></span></span><br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;">Waarom ik niet gewoon cijfers noem? Ten eerste omdat <span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;">ze</span> <span style="font-family: inherit;">niet weet</span></span>. Ik kan dat na<span style="font-family: inherit;">tuu<span style="font-family: inherit;">rlijk wel weten, maar ik kies voor een vaag hoofd.</span></span> </span></span></span></span></span></span></span>Toen ik de verkoopcijfers zag van Elikser, en ze iets lager waren dan ik had gehoopt, sloot ik dat document meteen weer af. Zonder de cijfers goed in me op te slaan.<br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"></span><span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><br /></span>
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Ik begon in september heel fanatiek aan een excell sheet met alle verkochte exemplaren, maar dat document<span style="font-family: inherit;"> heb ik al maanden niet meer geopend. </span></span><br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"></span></span> </span><span style="font-family: inherit;"></span>Die cijfers zijn zo angstaanjagend concreet, zo afgerond. </span><br />
<div style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px;">
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px;">
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;">Ik ben bang voor ze. Als ik die cijfer<span style="font-family: inherit;">s geloof<span style="font-family: inherit;">, kan ik dan nog in Fok geloven? </span></span></span><span style="font-family: inherit;">Want wanneer zijn die cijfers hoog genoeg? Wanneer is Fok een Fl<span style="font-family: inherit;">op, en wanneer een Succes<span style="font-family: inherit;">? </span></span></span></span><br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;">Dus zodr<span style="font-family: inherit;">a iemand maar naar die cijfers vraagt, <span style="font-family: inherit;">trek ik mijn harnas aan.</span> Want het is net of die cijfers een oordeel vellen over mijn werk<span style="font-family: inherit;">.</span></span> </span></span>Maar zeggen die cijfers echt wat Fok doet in deze wereld? </span></div>
<div style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px;">
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><br /></span>
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">OFFENSIEF</span></div>
<div style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px;">
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Toch besloot ik mijn houding te veranderen. Om niet defensief te reageren, maar om een Offensief te starten. Een FOKkensief. </span><br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233; line-height: 20px;">Offensief betekent aanvallend en is de tegenhanger van defensief. </span>Het voelt voor mij alsof ik in mijn kisten ga staan en Fok trots omhoog houd.<br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><span class="Apple-style-span" style="color: #222233; line-height: 20px;"></span></span><span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Dat wil niet zeggen dat ik nu uit mijzelf alle verkoopcijfers op tafel leg<span style="font-family: inherit;">. Maar wel dat ik er actief<span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"> voor <span style="font-family: inherit;">probeer te zorgen dat die cijfers omhoog gaan. </span></span></span></span></span></div>
<div style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; text-align: left;">
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;">Dus heb ik gevraagd - en vraag ik ook jou bij deze - heb je FOK gelezen en heeft het je geraakt - deel dat dan op facebook/twitter of via een ander medium en raad je vrienden het boek aan. </span></div>
<div style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; text-align: left;">
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><br /></span></div>
<div style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; text-align: left;">
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><span class="Apple-style-span" style="color: #222233;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 20px;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;">EEN LEGER VAN LEZERS</span> </span></span></span></span></span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><span class="Apple-style-span" style="color: #222233;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 20px;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;">Een offensief maak je niet alleen. </span></span></span></span><span class="Apple-style-span" style="color: #222233; line-height: 20px;">Een offensief is een gezamenlijke beweging<span style="font-family: inherit;">, van onderuit de samenleving. Een<span style="font-family: inherit;"> groep lezers die zich niet laat sturen door de <span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;">misleidende</span> macht van verkoopcijfers. </span></span><span style="font-family: inherit;"></span></span></span></span></span><br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><span class="Apple-style-span" style="color: #222233; line-height: 20px;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;">I<span style="font-family: inherit;">n dit offensief wil ik zeggen; luister niet (alle<span style="font-family: inherit;">en)</span> naar <span style="font-family: inherit;">de uitgevers, posters en <span style="font-family: inherit;">ad<span style="font-family: inherit;">vertenties die<span style="font-family: inherit;"> ons toeschreeuwen hoe<span style="font-family: inherit;">veel ex<span style="font-family: inherit;">emplaren er van dat boek al verkocht zijn. En daarmee willen zeggen; du<span style="font-family: inherit;">s u moet het ook kopen en lezen, want dan hoor<span style="font-family: inherit;">t u erbij<span style="font-family: inherit;">. Omdat zoveel mensen di<span style="font-family: inherit;">t kopen<span style="font-family: inherit;">, is dit een goed boek.</span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span><br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><span class="Apple-style-span" style="color: #222233; line-height: 20px;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;"><span style="font-family: inherit;">L</span>uister naar je vrienden. Luister naar hun ervaring. <span style="font-family: inherit;">Vraag je vrienden om boekentips. <span style="font-family: inherit;">De<span style="font-family: inherit;">el je parels met je vrienden. Ook<span style="font-family: inherit;"> als, nee juist als, het geen bestsellers zijn. </span></span></span></span> </span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span></span> </span></span></span></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233;"><span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit; line-height: 20px;"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><span class="Apple-style-span" style="color: #222233;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 20px;">Want ik heb Fok niet geschreven voor de cijfers. Of om iets van iemand te krijgen. </span></span></span><span class="Apple-style-span" style="color: #222233; font-family: inherit; line-height: 20px;">Ik wil dat het boek verbindt, niet dat het verkoopt. </span></div>
<div style="text-align: left;">
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233;"><span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit; line-height: 20px;"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit;"><span class="Apple-style-span" style="color: #222233; line-height: 20px;">Een boek is een persoonlijke ervaring en tegelijkertijd een gemeenschapsgoed. Als je allebei hetzelfde boek leest - dan deel je een hele intieme, persoonlijke leeservaring. Dan ben je wat minder alleen. </span><span class="Apple-style-span" style="color: #222233; line-height: 20px;">Daarom schrijf ik. Om de<span style="font-family: inherit;"> werelden <span style="font-family: inherit;">in ons hoofd </span></span>te verbinden<span style="font-family: inherit;">. </span></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233; font-family: inherit; line-height: 20px;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233; font-family: inherit; line-height: 20px;">En daarom zou het zo tof zijn als je meedoet aan dit experimentele offensief. Dat we samen als een leger van lezers voor een boek kunnen gaan staan. WIJ ZIJN de verkoopcijfers. Cijfers die misschien niet te vatten zijn in een excell sheet - maar wel in een ervaring in woorden. </span><br />
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233; font-family: inherit; line-height: 20px;"><b><br /></b></span>
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233; font-family: inherit; line-height: 20px;"><b>Wil je deel zijn van het Fokkensief? Deel dan onderstaande link, plus jouw leeservaring op welk sociaal medium dan ook. <span style="font-family: inherit;"></span>Dank je wel<span style="font-family: inherit;">!</span> </b></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233; font-family: inherit; line-height: 20px;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233;"><span class="Apple-style-span" style="font-family: inherit; line-height: 20px;"><a href="http://webshop.elikser.nl/fok-product">http://webshop.elikser.nl/fok-product</a></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233; font-family: 'Open Sans';"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 20px;"><br /></span></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233; font-family: 'Open Sans'; line-height: 20px;"><br /></span></div>
<div style="text-align: left;">
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233; font-family: 'Open Sans';"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 20px;"><br /></span></span></div>
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233; font-family: 'Open Sans'; font-size: x-small;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 20px;"><br /></span></span>
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233; font-family: 'Open Sans'; font-size: x-small;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 20px;"><br /></span></span>
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233; font-family: 'Open Sans'; font-size: 13px; line-height: 20px;"><br /></span>
<span class="Apple-style-span" style="color: #222233; font-family: 'Open Sans'; font-size: 13px; line-height: 20px;"><br /></span></div>
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-14919659073006048442014-11-28T02:02:00.002-08:002015-02-13T02:07:02.553-08:00Schrijven aan de Lek<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<i>Van november 2011 t/m januari 2012 was ik Writer in Residence bij Werk aan het Spoel in Culemborg. </i><br />
<i><br /></i>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://1.bp.blogspot.com/-Ye2OoCrd-ZQ/VHhC0_3BWcI/AAAAAAAACd0/AiAHCcowTvw/s1600/schrijven%2Baan%2Bde%2Blek-laag.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://1.bp.blogspot.com/-Ye2OoCrd-ZQ/VHhC0_3BWcI/AAAAAAAACd0/AiAHCcowTvw/s1600/schrijven%2Baan%2Bde%2Blek-laag.jpg" height="226" width="320" /></a></div>
<i><br /></i>
De wind giert om het atelier, een dijkhuisje net naast de weg. Mijn vingers ratelen over het toetsenbord. Ik zit in een pittige scene. <br />
<br />
<span style="background-color: blue;"><i><span style="background-color: blue;"></span><span style="color: blue;"><span style="background-color: white;">"Fok!" zegt ze met een brede grijns.</span></span></i></span><br />
<span style="color: blue;"><span style="background-color: white;"><i>Lena antwoordt niet. Ze kijkt met opgetrokken wenkbrauwen naar Tara.</i></span></span><br />
<span style="color: blue;"><span style="background-color: white;"><i>"Wel mot nou normoal doun, Lena," roept Jelle.</i></span></span><br />
<span style="color: blue;"><span style="background-color: white;"><i>Iedereen in de cirkel staart haar aan. Dan begint Lena te lachen. De anderen volgen.</i></span></span><br />
<span style="color: blue;"><span style="background-color: white;"><i>Tara's fok valt heel snel naar beneden. Harp voor harp glijdt haar woord langs de stag op de vloerbedekking. </i></span><i>Ze wil iets zeggen, maar het lukt niet meer. Er zit een dikke o om haar keel geschroefd.</i></span><br />
<br />
Dan wordt er op het raam geklopt. Een man met een hoog opgetrokken kraag heeft zijn voorhoofd tegen het raam gedrukt en kijkt naar binnen. Oh ja, ik ben Writer in Residence. En dat betekent; de deuren van je atelier staan open.<br />
<br />
<b>Schrijven met open deuren</b><br />
Kribbig laat ik de man binnen. Een deel van mij zit nog steeds in die klas. En achter de computer. Ik heb een beetje buikpijn.<br />
Hij kijkt verdwaasd om zich heen. Hij is duidelijk op zoek naar een schilderij. Of een beeld. Maar de muren en planken zijn leeg. En achterin staat mijn onopgemaakte bed. Uitgetrapte schoenen onder het bureau. Stapels papier.<br />
'Eh, wat maakt u?' vraagt hij, al net zo ongemakkelijk als ik.<br />
'Ik schrijf,' zeg ik kortaf.<br />
'Oh wat interessant! Wat schrijft u?'<br />
'Een roman.'<br />
'Waarover?'<br />
Ik wil hem vertellen dat ik dat niet weet. Ik ben nog aan het schrijven, ziet u. En het thema verandert in mijn handen. Maar dat alles is veel te moeilijk, vooral nu. Ik wil niet praten, ik wil schrijven. <br />
Ik murmel iets over de zee, over land, over de scherpe kustlijn daartussen.<br />
<br />
Als hij weg is, trek ik de rolgordijnen naar beneden en kruip weer achter mijn bureau. Maar de inspiratie is weg. Ik vraag me af welke kunstenaar dit wel kan. Tijdens het creatieproces een vrolijk praatje maken met bezoekers. Dat kan achteraf, maar toch niet tijdens de daad?<br />
<br />
<b>Schrijven over de zee</b><br />
Ik doe de deur dicht en trek de uiterwaarden in. Ik loop op mijn zware kisten, die ik ook in het boek draag. Stampend loop ik door de wind en de drassige uiterwaarden. Mijn wangen worden rood. Het lijkt hier op het wad. Watervogels, de geur van slik.<br />
<br />
<i><span style="color: blue;">Langzaam loopt ze het schoolplein op. Iedereen bevriest. Lilian, Mandy en Lena stoppen met kletsen. Stap voor stap loopt ze over de tegels, haar stevige zolen en stalen neuzen maken een metaalachtig geluid dat tegen de muren van de school weerkaatst. </span></i><br />
<br />
Ik hervind een gevoel van stevigheid. Als ik weer terug kom in mijn atelier, voelt het alsof ik thuis kom aan boord. Op een drooggevallen schip net achter de dijk. Ik schrijf over schommelende lampen aan het
plafond. De geur van teer. Het geluid van klapperende zwaarden. <br />
<br />
<span style="color: blue;"><i>Vanaf het achterdek ziet ze hoe het water rondom het schip zich terugtrekt. Het is bijna windstil. </i></span><br />
<br />
Daarna
warm ik een maaltijd op in de magnetron. Ik heb hier geen kookstel. Ook geen douche. Alleen een karig keukenblokje en een wc. Ja, net een roef.<br />
<br />
<b>Schrijven in de nacht</b><br />
En dan als het donker is, en De Veldkeuken aan de andere kant van de dijkweg haar deuren sluit, en er niemand meer is, stap ik het klaslokaal weer in. Nu is het veilig. Geen toeschouwers.<br />
<br />
Na een pittig uurtje schrijven, loop ik naar buiten. Een kraakheldere sterrenhemel, ganzen roepen. Ik dans op mijn kisten op de verlaten dijkweg. Het metaalachtige geluid sterft weg in de nacht. Zo hoort het te zijn, Writer in Residence. Geen mensen, alleen de nacht, de rivier, het boek en ik.<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://4.bp.blogspot.com/-bURI9jj0m7g/VHhDKm2UVjI/AAAAAAAACd8/TLux06qbC1A/s1600/schrijftafel%2Baan%2Bde%2Blek%2Bklein.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://4.bp.blogspot.com/-bURI9jj0m7g/VHhDKm2UVjI/AAAAAAAACd8/TLux06qbC1A/s1600/schrijftafel%2Baan%2Bde%2Blek%2Bklein.jpg" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
<b>Delen op een andere manier</b><br />
De volgende dag besluit ik om buiten schrijftafels neer te zetten. Op elke windrichting eentje. Ik plak er schrijfopdrachten op. Daar mogen de mensen gaan zitten. En dan kunnen ze zelf schrijven. Het ziet er gaaf uit. Die schrijftafels in de ochtendmist, naast de Lek, op een bunker, op de dijk. En het werkt. Mensen gaan er zitten en laten mij met rust. Af en toe geef ik een workshop. Dan staan mijn deuren open, maar daarna gaan ze weer dicht.<br />
<br />
<b>De gordijnen mogen open</b><br />
Pas nu mijn roman af is, kan ik het delen. En over het schrijfproces praten. Op de plek waar ik eerst de gordijnen dicht trok, open ik ze nu. Ik deel schrijftips. Ik lees voor. In De Veldkeuken, op vrijdag 20 februari. Kom je ook langs? Ik stuur je deze keer niet weg ;)<br />
<br />
<a href="http://www.wonder-word.nl/boekensoep.html">http://www.wonder-word.nl/boekensoep.html</a><br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br /></div>
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-10101146816784547492014-11-07T06:51:00.002-08:002014-11-07T06:51:57.360-08:00Boek en Soep<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span class="Apple-style-span" style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 14px;"><span style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;"><br /></span></span>
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://4.bp.blogspot.com/-GpQ9w6Q5NlE/VFzcZR2npRI/AAAAAAAACc8/QXWhBoRUw74/s1600/IMG_0231.JPG" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://4.bp.blogspot.com/-GpQ9w6Q5NlE/VFzcZR2npRI/AAAAAAAACc8/QXWhBoRUw74/s1600/IMG_0231.JPG" height="240" width="320" /></a></div>
<span class="Apple-style-span" style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 14px;"><span style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;"><br /></span></span>
<span class="Apple-style-span" style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: x-small;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 14px;"><br /></span></span>
<span class="Apple-style-span" style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 14px;"><span style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;"><br /></span></span>
<span class="Apple-style-span" style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 14px;"><span style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;"><br /></span></span>
<span class="Apple-style-span" style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 14px;"><span style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;"><span style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;"><a href="http://www.wonder-word.nl/fok.html" style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px; text-decoration: underline;">FOK</a> is voor een deel geschreven in het atelier in de uiterwaarden bij Werk aan het Spoel. Drie maanden lang schreef ik als Writer in Residence onder veranderende wolkenluchten, bij de geur van water en slik, bij het continue gegak van ganzen. Ik zat in in een 'schommelend huisje'. En dat is voor het schrijven van een avontuurlijke scheepsroman erg inspirerend. </span></span></span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 14px;"><span style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;"><span style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;"><br style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;" />Daarom zal ik juist op deze plek voorlezen uit Fok en laten zien hoe de omgeving mij tot schrijven aanzette. Ik deel mijn vijf beste schrijftips en een aantal prikkelende schrijfoefeningen.</span></span></span><br />
<span class="Apple-style-span" style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 14px;"><span style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;"><span style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;"><br /></span></span></span>
<span class="Apple-style-span" style="font-family: Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: 13px; line-height: 14px;"><span style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;"><span style="margin-bottom: 0px; margin-left: 0px; margin-right: 0px; margin-top: 0px; padding-bottom: 0px; padding-left: 0px; padding-right: 0px; padding-top: 0px;">Lees hier meer over de workshop <a href="http://www.wonder-word.nl/boekensoep.html" target="_blank">BOEK EN SOEP</a>. </span></span></span></div>
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-59447482171030440202014-10-29T03:34:00.001-07:002014-10-29T03:34:45.287-07:00Fok in de bibliotheek<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<b>FOK is nu ook te leen in 204 bibliotheken! Lees hieronder de recensie van Biblion. </b><br />
<br />
Schippersdochter Tara is een heel bijzonder kind. Ze gaat pas heel laat praten en haar eerste woord "Fok" geeft ook (onbedoeld) haar latere grote liefde voor het zeezeilen aan. Maar voor het zover is maken we Tara mee als een schoolkind dat het liefst aan de zijlijn staat, maar dat via een vriendinnetje betrokken raakt bij een vreselijke gebeurtenis op het water. Die achtervolgt haar ook bij haar latere zeilreis over de Atlantische Oceaan, waarbij ze een hard werkend lid van de bemanning en waar ze haar oude schoolvriendin weer ontmoet. In een beeldend, knap geschreven proza geeft de Nederlandse schrijfster (1976) gedeelten uit haar eigen leven weer, verwerkt tot fictie. Dit is het tweede boek van een schrijfster, die zelf vele jaren heeft in de zeilwereld, een journalistieke opleiding afrondde en haar eigen schrijfbedrijf heeft. <b>Mede door de fraaie stijl en de spannende gebeurtenissen een psychologisch getinte roman die boven de middenmaat uitsteekt en velen zal kunnen boeien.</b> </div>
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-77303780982213900722014-10-20T04:00:00.000-07:002014-10-20T04:00:18.377-07:00De lezer schrijft mee<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Bijna dagelijks krijg ik mailtjes van lezers. Zoals vandaag, van oud-schrijfgenoot Yvonne.<br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="border-collapse: collapse; color: #222222; font-family: arial, sans-serif; font-size: 13px;">"Prachtig. Zo mooi hoe je het meidengedoe beschrijft en het opgroeien in een bekrompen omgeving, het vastzitten in je eigen verhaal. En de universele laag die er in de loop van het verhaal steeds meer doorheen breekt. Personage Vikram: wauw! Het heeft me geraakt." </span><br />
<span class="Apple-style-span" style="color: #222222; font-family: arial, sans-serif; font-size: x-small;"><span class="Apple-style-span" style="border-collapse: collapse;"><br /></span></span>
En dat raakt mij dan weer. Dat mijn boek aankomt. En dat lezers de moeite nemen om mij te vertellen hoe ze Fok ervaren.<br />
<i><br /></i>
<i>Een boek afmaken is eng</i><br />
Het is spannend dat Fok gelezen wordt. Ik had wel eindeloos in mijn kleine schrijfwereldje willen verblijven. Lekker veilig achter mijn bureau, alleen met het verhaal en de personages. Geen buitenwereld.<br />
<br />
Het is eng om te zeggen; nu is het af. Kan het boek echt niet beter? Wat zullen mensen er wel niet van vinden?<br />
<br />
<i>Iedereen leest Fok anders</i><br />
Maar er gebeurt nu iets, dat tijdens het schrijven niet kon gebeuren. Fok komt tot leven buiten mijn macht om. Bij elke leesronde verandert het boek. Iedere lezer maakt het verhaal op zijn of haar eigen manier af. Fok is niet meer van mij.<br />
<br />
Het is alsof lezers meeschrijven aan het boek. In ieders ogen verandert Fok van vorm, opbouw, thema, spanning. Ik krijg dingen terug die ik er niet bewust in had gestopt. Zo schreef iemand dat mijn personages zo onverwacht en verrassend zijn. Echt?<br />
<br />
<i>De schrijver en de lezer</i><br />
Arnon Grunberg heeft zijn laatste novelle geschreven met elektroden op zijn hoofd en huid en camera's met emotie-herkenning gericht op zijn gezicht; zodat wetenschappers konden zien en meten wat er zoal in hem afspeelde tijdens het schrijven. Ze konden eigenlijk geen enkele emotie herkennen. Of dat ook betekent dat Arnon ze niet had, is niet helemaal duidelijk. Het ziet er naar uit dat Arnon, in ieder geval tijdens de eerste fase van zijn schrijfproces, niet blikt of bloost van wat hij opschrijft.<br />
<br />
Het interessante is dat ze nu ook meten wat lezers ervaren als ze zijn werk lezen. Twee lezers hebben al aangegeven dat ze schaamte en woede voelden bij het lezen van zijn boek. Iets wat hij zelf niet voelde tijdens het schrijven. De definitieve uitslagen zijn nog niet bekend, maar het lijkt er op dat lezers emotioneel anders reageren op het verhaal dan de schrijver.<br />
<br />
En dat vind ik mooi. De lezer beleeft zijn eigen verhaal. Omdat hij leest met zijn eigen gestel, hart en hersenen. Fok verandert bij elke leesronde. Het boek is nooit af.<br />
<br />
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">Heb je Fok gelezen? Ik lees graag je leeservaring! Per mail of in de ruimte voor reacties hieronder.</span></i><br />
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><br /></span></i>
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><br /></span></i>
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><br /></span></i>
<br />
<br /></div>
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-9485929253802481522014-10-16T03:37:00.006-07:002014-10-16T03:37:44.202-07:00Really adventurous<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<a href="http://reallyprettythings.com/really-adventurous-book-fok/" target="_blank">Really Pretty Things</a> noemt Fok een Really Adventurous Book. "Mooi! Ook hoe Nanda Huneman speelt met de ontelbare ‘scheepstermen’ in het boek, vond ik bijzonder. En het thema in mijn ogen is: meelopen en erbij proberen te horen, of trouw zijn aan jezelf."<br />
<br />
<br />
<br /></div>
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-76919945790829310392014-10-08T04:21:00.000-07:002014-10-08T04:21:34.326-07:00De roze fok <div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<i>Is Fok op de waarheid gebaseerd of niet? Is het autobiografisch ? Die vraag krijg ik regelmatig. Maar het antwoord is zo simpel nog niet. In deze blog schrijf ik over het spanningsveld tussen fictie en non-fictie. </i><br />
<i><br /></i>
<i>Deze tekst heb ik voorgelezen tijdens de boekpresentatie van Fok in het Louis Hartlooper Complex in Utrecht op zaterdag 6 september 2014.</i><br />
<i><br /></i>
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://3.bp.blogspot.com/-x1_ZtssFr1U/VDUcUHBwa6I/AAAAAAAACb0/w9TEJU1F3fI/s1600/roze%2Bfok%2Bklein.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://3.bp.blogspot.com/-x1_ZtssFr1U/VDUcUHBwa6I/AAAAAAAACb0/w9TEJU1F3fI/s1600/roze%2Bfok%2Bklein.jpg" height="320" width="238" /></a></div>
<i><br /></i>
Het begon in India, ik zat voor een maand in een klooster. Mijn vorige boek over alleenstaande vrouwen in
India was afgewezen door diverse uitgevers. Ik had de moed opgegeven. Maar het schrijfverlangen
bleef.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><br />
<br />
<div class="MsoNormal">
<i>Non-fictie die geen non-fictie was</i></div>
<div class="MsoNormal">
Ik besloot dat ik dit keer een
roman ging schrijven – ik was klaar met de non-fictie die maar geen non-fictie
wilde worden. Die term bestond niet in India – het land vol <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>magische godenverhalen, vol Indiase vrouwen die
het met de waarheid niet zo nauw namen, die<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>met het grootste gemak de ene keer dit en de andere keer dat zeiden. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Deze keer ging ik <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>gewoon alles verzinnen. Dan hoefde ik me als
journalist niet meer te verantwoorden.<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Ik werd schrijver. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<o:p><i>Fictie die geen fictie werd</i></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Maar elke keer als ik de pen oppakte, kwam het wad op
papier. Midden in droog en heet India begon ik te schrijven over nat, zout,
zeewier, mossels en zeemeeuwen. Ik schreef over de <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>vrije bewegelijke jaren dat ik met mijn ouders
op een tjalk woonde. Ik schreef over mijn eerste jaren dat ik niet sprak. Ik
schreef over de moeilijke overgang naar het onbeweeglijke land en hoe ik daar
als buitenbeentje ruw werd behandeld. Ik wilde daarvan weg – het was veel te waar
wat ik schreef, ik wilde schrijver zijn, geen journalist, weet je nog pen? Maar
mijn jeugd bleef zich aandienen.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-spacerun: yes;"><br /></span></div>
<div class="MsoNormal">
<i>Waar of niet waar?</i> </div>
<div class="MsoNormal">
Maar toen - na een paar weken schrijven gebeurde er iets
bijzonders. Er ontstonden o’s in mijn verhaal. De zwijgende hoofdpersoon van
drie jaar oud, ja ik dus, bleek een voorliefde voor o’s te hebben. Ze zag ze overal
– in de wolken, in de fok, in de tros, in de golven, in de ogen van de
zeehonden. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Omdat ik steeds automatisch
had geschreven over dingen die waargebeurd waren, wist ik niet hoe ik dit moest
interpreteren. Was dit nu een vergeten jeugdervaring die nu via de pen omhoog
kwam? Of was het fictie?<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Maar heel veel maakte het me niet uit, ik was zo geboeid
door die O dat ik door bleef schrijven.<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>En opeens gebeurden er meer dingen die niet waargebeurd waren.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ja, die pan met soep was echt over me heen
gevallen, maar had geen O in mijn borst gebrand. Toch schreef ik dat op.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Pesterijen liepen op papier uit de hand.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>En opeens stond ik op en sloeg de grootste
pestkop op zijn harses, iets wat ik normaal nooit had gedaan. Nu werd het leuk!
Dit was de fictie waar ik mee wilde spelen. Blijkbaar moest ik dus eerst naar
mezelf luisteren, mijn eigen verhaal vertellen, voordat er speelruimte
ontstond. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<i>Persoonlijke waarheid</i></div>
<div class="MsoNormal">
<o:p> </o:p>Na de retraite ging ik naar druk Delhi. Het wad was ver te
zoeken. Ik checkte mijn mail in een zweterig internetshopje. Een mail van Free
Musketeers; ze wilden mijn boek uitgeven. Echt blij was ik niet. Ik belde een
van mijn Indiase vriendinnen op.</div>
<div class="MsoNormal">
<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
‘They are going to publish the book,’ zei ik.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
‘Oh but that is wonderful Nanda-ji,’ zong ze met haar
Indiase accent.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
‘No it is not!’ riep ik verhit. ‘ I do not know if it is
true.’<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
‘True?’ vroeg ze.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
We waren even stil. Toeterende riksja’s,<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>kranten etende koeien, borrelende chai.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
‘But I have told you my truth,’ zei zij.<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Dat kwam aan. Deze vrouw, en zoveel andere vrouwen hadden
hun verhaal openhartig verteld.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ja, niet
altijd even consequent, en buren waarschuwden me dat de vrouwen alles
verdraaiden. Maar wat dan nog?<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ze waren
oprecht en ik had de plicht om hun verhalen te publiceren. Daarom hadden ze alles
aan mij verteld, om een stem te krijgen. En nu zat ik een beetje Nederlands te
miepen over hoor en wederhoor. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<o:p><br /></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<o:p><i>Mijn fictieve waarheid </i></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Een zelfde soort plicht voelde ik naar mijn eigen verhaal.
Dit boek moest er komen om mijn eigen stem te laten klinken. Na India was ik
druk met het publiceren van Weduwes worden niet verliefd, Fok verschoof naar de
achtergrond. Maar als een zandbank kwam het elke keer weer boven water en liep
ik er regelmatig op vast. Wat wilde ik met dit verhaal?<o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Ik bleef onderzoekend doorschrijven. Regelmatig maakte ik op
papier alles veel erger dan het <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>in
werkelijkheid was. Dat hielp. Daardoor zag ik beter wat er aan de hand was. Ik
had geen zin om me in te houden. Ik begon die Indiase vrouwen steeds beter te
begrijpen. Soms is het nodig om te dramatiseren, bepaalde feiten weg te laten
of juist aan te dikken, om het schrijnende van de situatie te laten zien. Juist
doordat ik de fictie toeliet in mijn boek, werd mijn onderliggende gevoel steeds
beter zichtbaar. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span><o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<o:p><i>Een universeel verhaal</i></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
Het is niet zo dat ik al die fictieve dingen nou heel bewust
verzon. Net als de o kwamen ze zomaar op papier. Het was alsof ik het verhaal
de ruimte gaf om een nieuwe vorm aan te nemen – zonder dat ik dat stuurde. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Pas veel later begon ik er bewust een fictief verhaal van te
maken. Met een spanningsboog en een centraal verzonnen drama. Ik schreef een
tweede lijn in het boek, van de negentienjarige Tara die de oceaan oversteekt. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Ik heb me laten inspireren door mijn eigen
oceaanoversteek toen ik 18 was, maar in het boek gebeuren dingen die in het
echt nooit zijn gebeurd. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Het werd steeds minder mijn verhaal en steeds meer een
universeel verhaal over een jonge vrouw die haar stem en kracht vindt, die
anders naar verleden leert kijken en er achter komt dat haar herinneringen niet
altijd kloppen.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Zelfs binnen de fictie
weten we niet wat waar of niet waar is. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<i>Fok lezen met een roze bril</i></div>
<div class="MsoNormal">
En nu, ongeveer zeven jaar later, sta ik hier in het LHC. Op
dezelfde plek waar ik <a href="http://www.wonder-word.nl/weduwenwordennietverliefd.html" target="_blank">Weduwes worden niet verliefd</a> presenteerde, presenteer ik
FOK.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Fok is my truth, Maar dat wil dus niet
zeggen dat het voor Nederlandse recht toe recht aan begrippen waar is. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Dit boek als het wad, waar af en toe de
waarheid droogvalt, en dan weer onderspoelt onder een tij van fictie. <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
In mijn vorige boek eindig ik met een scene over het
holifestival in India. Ik had verf op mijn lenzen gekregen en daardoor waren
mijn ogen roze geworden. Ik schrijf: ‘De enige manier om naar India te kijken
is met een roze blik. Met roze ogen is niet het een waar en het ander niet.<span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Roze ogen hoeven niet te weten of het Indiase
schommelknikje ja of nee betekent.’ <o:p></o:p></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
Roze ogen. Daar zitten een paar prachtige o’s in. De roze
fok. Dat woord gaat in mijn top tien.<span style="mso-spacerun: yes;">
</span>Vraag me niet wat waar is. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Waar
is een woord zonder o’s – niets aan. Verzonnen – daarentegen mmm. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Dit boek is, net zoals mijn vorige boek,
gemaakt om met roze ogen te lezen.</div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<!--EndFragment--><br />
<!--EndFragment--></div>
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-89353237945749162312014-10-02T06:41:00.001-07:002014-10-02T06:41:03.543-07:00Inspiratie<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
Kom ik na een lange dag werken thuis, vind ik twee inspirerende linkjes in mijn mailbox!<br />
<br />
Van Herman Bezema, enthousiaste lezer van Fok, die dit nummer van Linde Nijland hoorde en meteen aan Fok moest denken:<br />
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<iframe allowfullscreen='allowfullscreen' webkitallowfullscreen='webkitallowfullscreen' mozallowfullscreen='mozallowfullscreen' width='320' height='266' src='https://www.youtube.com/embed/ZN3ZVmnQYXg?feature=player_embedded' frameborder='0'></iframe></div>
<br />
<br />
En van huisgenote Mirte kreeg ik een <a href="http://www.npo.nl/wildpark-nederland/24-08-2014/VPWON_1229875" target="_blank">documentaire van Wildpark Nederland</a> doorgestuurd, over een jonge vrouw, die, net als ik, opgegroeid is op het wad - erg herkenbaar. <br />
<br />
Dat is fijn thuiskomen. </div>
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-4326554644845095682014-10-01T01:29:00.001-07:002014-10-01T01:29:21.578-07:00'Meeslepende roman over de onbetrouwbaarheid van het geheugen'<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<span class="Apple-style-span" style="color: #4a596b; font-family: LatoReg, Arial, Helvetica, sans-serif; line-height: 17px;"><i>"Fok is een mooi geschreven roman die de lezer van begin tot eind nieuwsgierig houdt met beschreven herinneringen die misschien toch anders blijken te zijn dan verwacht."</i></span><br />
<br />
<a href="http://www.boekenbijlage.nl/12880/" target="_blank">Mooie recensie</a> over Fok op de site van Boekenbijlage.nl !<br />
<br />
<span class="Apple-style-span" style="color: #4a596b; font-family: LatoReg, Arial, Helvetica, sans-serif; font-size: x-small;"><span class="Apple-style-span" style="line-height: 17px;"><br /></span></span></div>
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-2500488787164380532014-09-22T05:26:00.002-07:002014-09-22T05:26:26.737-07:00Ongemakkelijk talent<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:WordDocument>
<w:View>Normal</w:View>
<w:Zoom>0</w:Zoom>
<w:TrackMoves/>
<w:TrackFormatting/>
<w:HyphenationZone>21</w:HyphenationZone>
<w:PunctuationKerning/>
<w:ValidateAgainstSchemas/>
<w:SaveIfXMLInvalid>false</w:SaveIfXMLInvalid>
<w:IgnoreMixedContent>false</w:IgnoreMixedContent>
<w:AlwaysShowPlaceholderText>false</w:AlwaysShowPlaceholderText>
<w:DoNotPromoteQF/>
<w:LidThemeOther>NL</w:LidThemeOther>
<w:LidThemeAsian>X-NONE</w:LidThemeAsian>
<w:LidThemeComplexScript>X-NONE</w:LidThemeComplexScript>
<w:Compatibility>
<w:BreakWrappedTables/>
<w:SnapToGridInCell/>
<w:WrapTextWithPunct/>
<w:UseAsianBreakRules/>
<w:DontGrowAutofit/>
<w:SplitPgBreakAndParaMark/>
<w:DontVertAlignCellWithSp/>
<w:DontBreakConstrainedForcedTables/>
<w:DontVertAlignInTxbx/>
<w:Word11KerningPairs/>
<w:CachedColBalance/>
</w:Compatibility>
<m:mathPr>
<m:mathFont m:val="Cambria Math"/>
<m:brkBin m:val="before"/>
<m:brkBinSub m:val="--"/>
<m:smallFrac m:val="off"/>
<m:dispDef/>
<m:lMargin m:val="0"/>
<m:rMargin m:val="0"/>
<m:defJc m:val="centerGroup"/>
<m:wrapIndent m:val="1440"/>
<m:intLim m:val="subSup"/>
<m:naryLim m:val="undOvr"/>
</m:mathPr></w:WordDocument>
</xml><![endif]--><br />
<!--[if gte mso 9]><xml>
<w:LatentStyles DefLockedState="false" DefUnhideWhenUsed="true"
DefSemiHidden="true" DefQFormat="false" DefPriority="99"
LatentStyleCount="267">
<w:LsdException Locked="false" Priority="0" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Normal"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="heading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="9" QFormat="true" Name="heading 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 7"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 8"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" Name="toc 9"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="35" QFormat="true" Name="caption"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="10" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" Name="Default Paragraph Font"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="11" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtitle"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="22" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Strong"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="20" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="59" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Table Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Placeholder Text"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="1" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="No Spacing"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" UnhideWhenUsed="false" Name="Revision"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="34" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="List Paragraph"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="29" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="30" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Quote"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 1"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 2"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 3"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 4"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 5"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="60" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="61" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="62" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Light Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="63" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="64" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Shading 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="65" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="66" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium List 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="67" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 1 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="68" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 2 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="69" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Medium Grid 3 Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="70" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Dark List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="71" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Shading Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="72" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful List Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="73" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" Name="Colorful Grid Accent 6"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="19" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="21" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Emphasis"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="31" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Subtle Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="32" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Intense Reference"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="33" SemiHidden="false"
UnhideWhenUsed="false" QFormat="true" Name="Book Title"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="37" Name="Bibliography"/>
<w:LsdException Locked="false" Priority="39" QFormat="true" Name="TOC Heading"/>
</w:LatentStyles>
</xml><![endif]--><!--[if gte mso 10]>
<style>
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:Standaardtabel;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-qformat:yes;
mso-style-parent:"";
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:"Times New Roman","serif";
mso-ascii-font-family:"Times New Roman";
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-fareast-font-family:"Times New Roman";
mso-fareast-theme-font:minor-fareast;
mso-hansi-font-family:"Times New Roman";
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:"Times New Roman";
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;}
</style>
<![endif]-->
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://3.bp.blogspot.com/-HWU0ANeleHg/VB2OZnQEtGI/AAAAAAAACas/O2YZl1YlM0I/s1600/elikser%2Blogo.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://3.bp.blogspot.com/-HWU0ANeleHg/VB2OZnQEtGI/AAAAAAAACas/O2YZl1YlM0I/s1600/elikser%2Blogo.jpg" /></a></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: NL;">Vrijdag was ik het op zevenjaarfeest
van mijn uitgever Elikser in Leeuwarden. Jitske Kingma vroeg al haar schrijvers
op het helverlichte podium van Tryater. Over elke schrijver wist ze iets unieks
en complimenteus te zeggen. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: NL;">Zo geef ik ook schrijfles,
dacht ik. En ik dacht aan de schrijfcursussen in Frankrijk, op Terschelling en
aan Schrijfgenoten; hoe ik, en mijn
collega Jeanet, schrijvers op een podium zetten en vertellen wat hun kracht is.
En ik denk aan de schrijfworkshop over talent die ik gaf aan cliënten en
ex-cliënten van het GGZ. Zij schreven over momenten dat ze lekker in hun vel
zaten en over momenten dat ze niet bij hun talent konden. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: NL;">Ik prees ze om de directheid
en voelbaarheid van hun heftige voorbeelden. Ik bekrachtigde hun talent, niet
hun tekortkomingen. Dat was voor velen nieuw, dat zag ik. Met iets meer
zelfvertrouwen gingen ze verder met de volgende opdracht. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: NL;">Terwijl zij schreven,
kreeg ik een paar berichtjes op mijn telefoon. Normaal check ik die niet tijdens
een workshop, maar nu kon ik het niet laten. Het was een paar dagen na mijn
boekpresentatie en ik kreeg het hele weekend al complimentjes binnen. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: NL;">Niet geslapen</span></i><span style="mso-ansi-language: NL;">, stond er in eentje, <i style="mso-bidi-font-style: normal;">je boek in een
ruk uitgelezen</i>. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<i style="mso-bidi-font-style: normal;"><span style="mso-ansi-language: NL;">Wat een spannend, poëtisch en ontroerend verhaal</span></i><span style="mso-ansi-language: NL;">, stond er in de volgende. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: NL;">Wow. Jemig. Poeh. Ik werd er ongemakkelijk
van. </span><br />
</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: NL;">Dat ik niet de enige ben
die ongemakkelijk wordt van complimentjes is ook te zien op het Elikserfeest. De
schrijvers op het veel te grote podium voor de veel te hoge tribune knikken
verlegen op Jitske’s woorden, schuifelen met hun voeten, weten niet waar ze hun
handen moeten laten, krijgen rode wangen. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: NL;"> </span>
</div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: NL;">Ook ik. Zowel hier als op
mijn eigen boekpresentatie, waar Jitske en Jeanet lovend over Fok spraken. Maar
vooral toen ik zelf over mijn boek moest gaan praten. <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>Sta je daar opeens als schrijfdocent je eigen
werk aan te prijzen. Mag dat wel? Kan dat wel? Laat mij maar stilletjes achter
mijn bureau zitten of me richten op het werk van een ander. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: NL;">Maar als je eenmaal je
boek hebt uitgegeven, kan dat niet meer. Dan is er een podium. En dan wordt er
van je gevraagd daar echt te staan, in the spotlight, met je talent. Talent is
iets krachtigs, maar ook iets kwetsbaars. We kennen allemaal, net zoals de cliënten
van het GGZ, <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>momenten dat we geen
contact hadden met dat talent. Dat talent plaats maakte voor onzekerheid,
minderwaardigheid. Ik herinner me meneer Wollinga van de middelbare school, die
niet geloofde in mijn droom om te zeilen, reizen, schrijven. Ik herinner me de
afwijzingen van uitgevers – die niet spreken in opbouwende kritiek – maar die met
een kort duidelijk zinnetje je werk neer sabelen. Geen stijl. Geen talent. </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: NL;">En op zo’n moment vraag
ik me af of die positieve Jitske – met dat rare hoedje op met tien uitstekende
stokjes- <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>ze wel allemaal op een rijtje
heeft om zo over mijn werk te praten. Talent? Ik? </span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: NL;">Maar dan denk ik aan mijn
eigen rol als schrijfdocent. Ik meen het als ik een compliment geef – dat wil
niet zeggen dat ik meteen de hele tekst goed vind – maar ik heb een antenne
voor talent – voor dat wat goed is. En dat heeft Jitske ook, ze heeft
letterlijk tien antennes op haar hoofd, voor goede boeken. En wat een zegen dat
deze uitgever dat uitspreekt. Dat ze zichzelf de vleesgeworden positiviteit
noemt.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: NL;">Want – dat vraag ik me al
jaren af – waarom breken uitgevers toch zo <span style="mso-spacerun: yes;"> </span>rigoureus af wat wij als schrijfdocenten en
schrijvers in jaren opbouwen? Waarom reageren zij niet wat opbouwender, positiever
op sterk maar breekbaar talent? </span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: NL;">Het schrijven van een
boek is doodeng, uitgeven nog enger. Alsof een intiem deel van jezelf opeens in
tastbare vorm op tafel ligt. Papiergeworden talent. Zo zichtbaar worden is
onwennig. Dat je je afvraagt of dat wel mag. Naakt op een podium staan. Maar als
mijn mede-auteurs en cursisten dat doen, bewonder ik ze om hun eigenheid en
oprechtheid.</span></div>
<div class="MsoNormal">
<br /></div>
<div class="MsoNormal">
<span style="mso-ansi-language: NL;">Laten wij elkaars
talenten blijven spiegelen. Omdat je van jezelf bijna niet kan zien wat je elikser is, als een ander dat niet af en toe hardop zegt. </span><br />
<br />
<span style="color: blue;"><span style="mso-ansi-language: NL;">Fragment uit Fok:</span></span><br />
<br />
<span style="mso-ansi-language: NL;"><span style="color: blue;"><i>Meneer Wollinga vond dat ik moest studeren. Hij had mij en mijn moeder uitgenodigd voor een gesprek over de toekomst. Want hij ging - vond hij - over mijn toekomst. In zijn bruingele corduroybroek en gebreide trui zat hij voor ons, zijn hoofd lang, zijn haar licht grijzend.</i></span></span><br />
<span style="mso-ansi-language: NL;"><span style="color: blue;"><i>'Tara, wat wil je studeren na je eindexamen?' vroeg hij toen we eenmaal plaats hadden genomen in het kleine kamertje met uitzicht over het lege schoolplein.</i></span></span><br />
<span style="mso-ansi-language: NL;"><span style="color: blue;"><i>'Ik ga niet studeren,' zei ik kort maar krachtig.</i></span></span><br />
<span style="mso-ansi-language: NL;"><span style="color: blue;"><i>'En wat ga je dan doen?' vroeg hij terwijl hij een korte samenzwerende blik richting mijn moeder wierp. </i></span></span><br />
<span style="mso-ansi-language: NL;"><span style="color: blue;"><i>'Ik ga de oceaan oversteken.'</i></span></span><br />
<span style="mso-ansi-language: NL;"><span style="color: blue;"><i>'Wat vindt u daar nou van mevrouw Huizinga?' Weer die irritante glimlach.</i></span></span><br />
<span style="mso-ansi-language: NL;"><span style="color: blue;"><i>'Ik vind het een prima plan, zei mama en ze beantwoordde zijn glimlach op precies de goede manier.</i></span></span><br />
<span style="mso-ansi-language: NL;"><span style="color: blue;"><i>Een-nul. Sukkel. </i></span></span></div>
</div>
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-19437742806934752212014-09-20T07:27:00.003-07:002014-09-20T07:27:55.052-07:00Uitgeven op de geboortegrond<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://3.bp.blogspot.com/-QBPsvuonMto/VB2OzrTQyhI/AAAAAAAACa0/-unBEYNvIeo/s1600/Spes%2BMea.jpeg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://3.bp.blogspot.com/-QBPsvuonMto/VB2OzrTQyhI/AAAAAAAACa0/-unBEYNvIeo/s1600/Spes%2BMea.jpeg" height="240" width="320" /></a></div>
<br />
Maart 2014. Ik lig in bed met vier weken oude Lotus. Mijn wereld is klein - bestaat uit bed, baby, borsten. Mijn telefoon fluit- een whatsappje. Met mijn rozige melkhoofd open ik 'm, verwacht een felicitatie. Ik moet drie keer lezen. Leg Lotus even neer.<br />
<br />
<i>Ik heb je manuscript net gelezen.</i><br />
<i>Prachtig! Wat een bijzonder verhaal.</i><br />
<br />
Wie is dit?<br />
<br />
<i>Ik wil graag met je over de uitgave spreken.</i><br />
<br />
Wacht eens even.<br />
<br />
<i>Ik neem maandag contact met je op.</i><br />
<br />
Verdomd de uitgever!<br />
<br />
Mijn hoofd begint weer te werken. Dat is ook zo. Ik had een boek geschreven. En ik zocht een uitgever. De wereld wordt weer wat groter. Er bestaat naast de Baby opeens ook weer een Boek.<br />
<br />
In de laatste maanden van mijn zwangerschap had ik de tijd en de geest om Fok nog een allerlaatste keer te herschrijven. Met mijn voeten op een kruk trok ik de kreukels uit het verhaal. De laatste correcties. Nadat ik van drie verschillende mensen de tip kreeg om die leuke uitgever Elikser in Leeuwarden eens te proberen, besluit ik dat in week 40 van mijn zwangerschap te doen. Ook al had ik er niet zoveel geloof meer in - want ik zal de zaken niet mooier voordoen dan ze zijn - ook ik had al een flink aantal afwijzingen van uitgevers binnen gekregen.<br />
<br />
April 2014. Een maand na Jitske haar berichtje reis ik naar Leeuwarden. Vanaf Terschelling, waar mijn Lotusje bij haar opa en oma is, neem ik de boot in de vroege ochtend. Dat geeft mij een nostalgisch gevoel. Het wad als uitvalsbasis, de roze frisse ochtendlucht, de zoute waddengeur. En Leeuwarden, de schepen in de singel - mijn geboortestad.<br />
<br />
September 1976. Mijn ouders wonen op het schip en mijn moeder staat op springen. Vlak voor de uitgerekende datum leggen ze de tjalk voor het oude Diakonessehuis in de Prinsentuin. Op het moment dat de weeën beginnen, wrikken ze met het roeibootje naar de andere kant van de singel en moeders waggelt naar het ziekenhuis. Daar - in een kamer met uitzicht op het schip - word ik op 11 september geboren. Het ziekenhuis is een verlengde van het schip - mijn vader komt regelmatig eten in de kraamkamer, de verpleegsters buurten op het achterdek. Mijn ouders hebben een 'bakkie' waarmee ze met elkaar spreken terwijl ze door het raam naar elkaar zwaaien. Mijn vader hoort vanuit de roef dat ik de hik heb. Leeuwarden is een verlengde van mijn scheepswieg. <br />
<br />
April 2014. Elikser is een klein winkeltje op de hoek van de Ossekop - bomvol met boeken. En een bevlogen uitgeefster die vol enthousiasme over mijn boek praat. Ze had het boek in een ruk uitgelezen op Texel en was zo onder de indruk dat ze me meteen wapte. Het voelt goed, maar ook wat onwennig, zo'n positieve uitgever, na die keiharde afwijzingen.<br />
<br />
Daarna zit ik op een terrasje aan de singel, in de lentezon. Ik weet het. Hier ga ik mijn boek uitgeven. Op mijn geboortegrond. Het voelt alsof ik mijn eigen verhaal terugbreng naar de plek waar het vandaan komt. Op de plek waar mijn vader aangifte deed van mijn geboorte, doe ik, twee maanden na de geboorte van mijn eigen dochter, aangifte, of zeg uitgifte - van mijn boek. FOK is officieel geboren. In Leeuwarden. Net zoals ik. </div>
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-31635571224895261202014-09-05T07:47:00.001-07:002014-09-05T07:47:48.076-07:00Boots in de Blokker<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://3.bp.blogspot.com/-RCy6xzKGo5k/VAnLJIRMpiI/AAAAAAAACaA/9rn6rwAo7mM/s1600/boots.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://3.bp.blogspot.com/-RCy6xzKGo5k/VAnLJIRMpiI/AAAAAAAACaA/9rn6rwAo7mM/s1600/boots.jpg" height="200" width="186" /></a></div>
<br />
<br />
's Ochtends in de keuken. Ik vraag huisgenote of ze <a href="https://www.youtube.com/watch?v=SbyAZQ45uww" target="_blank"><i>These boots are made for walking</i> </a>wil spelen op mijn boekpresentatie. Omdat dat nummer een belangrijke rol speelt in Fok. We neuriën het liedje en het blijft in mijn hoofd hangen als ik naar boven loop. Ik besluit vandaag mijn cowboy laarzen met Marokkaans tapijt aan te doen, dat past.<br />
<br />
Ik fiets naar de stad en voel me stevig. Ja, zo voelde Tara zich ook op haar legerkistjes met stalen neuzen. De wind door mijn haren, frisse bijna herfst wind op de wangen - de Utrechtseweg lijkt opeens op de zee.<br />
<br />
Als ik de Blokker in loop op zoek naar Tupperware bakjes, ben ik dat stevige zeemansgevoel meteen kwijt. Het ruikt er goedkoop. En ik moet denken aan de nieuwe autobiografische roman <i><a href="http://uitgeverijprometheus.nl/index.php?option=com_pac&view=boek_detail&isbn=9789044624991&Itemid=7" target="_blank">Vertrouwd Voordelig</a></i>. Peter Middendorp heeft zich ook laten inspireren door zijn jeugd in het Noorden van het Land, niet als schippersdochter, maar als Blokkerszoon. 'Ik had het gevoel dat er altijd een zweem van korting om me heen hing,' zei hij. Ik ruik die korting - ze ruikt naar glassex en grijs tapijt.<br />
<br />
Ik loop bijna weer naar buiten - laat maar zitten die bakjes - als ik een van de verkoopster hoor neuriën: <i>These boots are made for walking.. </i>(en dit is geen fictie...) Stevig stappend haalt ze me in.<br />
'Hoe weet je dat ik dat nummer in me hoofd heb?' vraag ik verbaasd. Ik zweer dat ik niet onbewust aan het zingen was.<br />
Ze bekijkt me van top tot teen.<br />
'Volgens mij zag ik jouw laarzen en toen kwam dat nummer in me op.'<br />
'Dat meen je niet!' lach ik. Mijn hoofd zit in de blokker, maar mijn voeten zingen hun eigen lied.<br />
<br />
Ik loop door en sla mijn slag. Vier doosjes voor de prijs van drie. Korting ruikt opeens naar vrijheid, zeewier en westenwind.<br />
<br />
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">Fragment uit Fok: </span></i><br />
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><br /></span></i>
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">'Ik nam meteen de trein vanuit Amsterdam naar Duitsland. Of eigenlijk deed ik het niet, mijn schoenen deden het. Ze liepen op mij vooruit, zoals ze dat veel vaker hebben gedaan. In de trein deunde dat liedje door mijn hoofd. These boots are made for walking, and that's just what they'll do. One of these days these boots are gonna walk all over you. Deze schoenen roken avontuur en hadden lak aan mijn gebroken hart, lak aan mijn goede voornemen om nooit, nooit meer met Jitse te gaan varen.'</span></i><br />
<br />
<br />
<br />
<br /></div>
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-26083275704947153842014-09-03T02:46:00.002-07:002014-09-03T02:53:55.824-07:00Fok naar de creche<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<br />
<div class="separator" style="clear: both; text-align: center;">
<a href="http://2.bp.blogspot.com/-XBYUWeOo86Y/VAbk6NoOPyI/AAAAAAAACZs/oqb92UYSFYs/s1600/Lees%2Bje%2Bfok.jpg" imageanchor="1" style="margin-left: 1em; margin-right: 1em;"><img border="0" src="http://2.bp.blogspot.com/-XBYUWeOo86Y/VAbk6NoOPyI/AAAAAAAACZs/oqb92UYSFYs/s1600/Lees%2Bje%2Bfok.jpg" height="200" width="150" /></a></div>
<br />
<span class="Apple-style-span"><br /></span>
De eerste wendag op de crèche van mijn dochtertje Lotus. <span class="Apple-style-span">Als ik haar uit de kinderwagen til, kijkt ze aandachtig om zich heen. Wijdopen blauwe ogen, een lach. Ze slaapt dus meestal een uur, herhaal ik voor de derde keer en ze is ongeveer twee uur wakker en als ze het hapje fruit niet wil eten dan... ja, ja, ja, ga nou maar, knikt de leidster, het komt goed. </span>Terwijl ik met lood in mijn schoenen vertrek, rolt Lotus <span class="Apple-style-span">van buik naar rug en van rug naar buik op de mat op de grond.</span><br />
<br />
Ik zet mijn paarse rugzakje vol boeken in de kinderwagen en loop naar de boekhandel om mijn andere kind - Fok - uit handen te geven. Ik heb er een zwaar hoofd in. Ik weet nog goed hoe dat bij mijn vorige boek ging.<br />
Veel te specifiek, dat verkopen we niet, zeiden boekhandelaars. De kaft is niet commercieel genoeg. Boeken over reizen verkopen niet. Indiase vrouwen? Nee, probeer het maar ergens anders.<br />
En ik maar praten als brugman: het is niet echt een reisboek, het is eerder een journalistiek boek. En zo specifiek is het ook weer niet, alleenstaaande vrouwen vind je overal. Ze eet om de drie uur en ze slaapt meestal een uur. Ja, ja, ja - ga nou maar.<br />
<br />
Het is moeilijk om iets uit handen te geven waar je zo lang en zorgvuldig voor hebt gezorgd. Alsof je een deel van jezelf weggeeft - aan wildvreemden.<br />
<br />
Ik loop Bouman Boeken in De Bilt binnen.<br />
'Ik heb een boek geschreven, zeg ik. ' Een hele kinderwagen vol.'<br />
En ik wijs naar de stapel Fok in de kinderwagen.<br />
'Goh, wat lacht ze leuk,' zegt de winkeleigenaresse.<br />
'Misschien willen jullie Fok wel verkopen,' zeg ik voorzichtig. 'Het boek gaat over...'<br />
'Stop,' zegt de vrouw achter de balie.<br />
Nu al, denk ik.<br />
'Het boek gaat over een meisje dat opgroeit op zee, ze zwijgt heel lang en de enige woorden die ze kent komen uit het scheepsvocabulaire. Dan gaat ze op land wonen en komt in een dorp waar ze alleen maar dialect spreken. Klopt dat?' vraagt ze.<br />
'Eh ja,' mompel ik overrompeld.<br />
'Ik heb er over gelezen in de boekenkrant, ik vond de titel erg overtuigend.'<br />
Fok, dit is geweldig! Ik kijk om me heen. Dit is een goede boekhandel. En deze vrouw kent mijn boek.<br />
'Natuurlijk gaan we het verkopen.'<br />
<br />
Als ik na drie boekhandels, die allemaal enthousiast ja zeggen, terug loop naar de crèche, zweef ik bijna.<br />
<br />
'Ging het goed?' vraag ik aan de leidster. Natuurlijk is het nog veel enger om mijn kind uit handen te geven dan mijn boek.<br />
'Super,' zegt de leidster. 'Ze heeft twee uur geslapen en een heel bakje fruit op.'<br />
'Echt waar?' vraag ik verbaasd. Dat is veel meer dan thuis. Daar eet ze bijna geen hap.<br />
<br />
En terwijl ik met een lichte rugzak en een wagen vol wakker, goedgevoed kind weer naar huis rijd, voel ik hoe goed het is om los te laten. Als je iets dierbaars overgeeft aan de wereld, op het juiste moment, kan het groter groeien dan wanneer je het krampachtig vasthoudt. Het is eng, maar het klopt, Lotus en Fok zijn gemaakt om te leven in deze grote mensenwereld. En ik help ze daarbij. Stapje voor stapje.<br />
<br />
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">Fragment uit Fok:</span></i><br />
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><br /></span></i>
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">Als ze weer op school komt, rent ze meteen naar Lena, die bij het raam staat. </span></i><br />
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">'Hallo, ik ben Tara,' zegt ze. Ze heeft goed en veel geoefend. </span></i><br />
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">Lena zegt niets. Ze draait zich om en kijkt naar buiten. Wat is daar? Een tractor rijdt heen en weer. Hij maait het graan. Stof waait op. De lucht is grijs. Het klimrek op het plein is leeg. De glijbaan roest, net als het voordek. </span></i><br />
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">'Ik praat,' zegt Tara. 'Heel veel woorden.' </span></i><br />
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">Glimlacht Lena nu? Ziet ze dat goed?</span></i><br />
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">'Doe bist mie ook aine.' </span></i><br />
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">Lena verstaat haar niet goed. Ze heet geen Aine. 'Ta-ra,' zegt ze langzaam. </span></i><br />
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">Ze voelt een lichte paniek opkomen. Ook Lena praat met van die rare woorden. Ze heeft de verkeerde taal geleerd. Een taal die je alleen op zee spreekt. Waarom heeft niemand dit haar verteld? </span></i><br />
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">Jelle en Mark komen erbij staan. </span></i><br />
<i><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">'Proat ze?' vraagt Jelle.</span></i><br />
<span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><i>'Zegt ze oink oink?' vraagt Mark, terwijl hij met zijn ellebogen wappert alsof hij een zeehond is. </i></span><br />
<span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><i>'Fok joe, dou normoal, zegt Lena tegen de jongens terwijl ze weg beent.</i></span><br />
<span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><i>Het woord komt als een schok binnen bij Tara. </i></span><br />
<span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><i>Fok! Lena kent haar woord. Fok, ze zei het echt, fok!</i></span><br />
<br />
<br />
<br /></div>
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-51363390175219285092014-08-28T12:40:00.001-07:002014-08-29T05:28:31.228-07:00Ankerwacht via de telefoon<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
<a href="http://3.bp.blogspot.com/-Hr1QaTA2Wsw/U_-FqetyGBI/AAAAAAAACZA/U3G0KmDy2xs/s1600/waddensterren.jpg" imageanchor="1"><img border="0" src="http://3.bp.blogspot.com/-Hr1QaTA2Wsw/U_-FqetyGBI/AAAAAAAACZA/U3G0KmDy2xs/s320/waddensterren.jpg" /></a>
<br />
<div dir="ltr" style="text-align: left;" trbidi="on">
</div>
<br />
Mijn eerste interview. De journaliste vraagt: waarom woonden jullie eigenlijk op een schip?<br />
Ik ben even stil. Waarom? Da's toch logisch. Of niet?<br />
's Avonds op de bank schakel ik via de familie-groepsapp mijn ouders en broer in.
Waarom woonden wij vroeger in godsnaam op een tjalk op de Waddenzee?<br />
<br />
Was weer wat anders dan paard en wagen, schrijft broer.<br />
We konden geen goed huis vinden, schrijft moeder.<br />
Hallo, mag het iets romantischer, vraag ik.<br />
Omdat het avontuurlijk en vrij voelde, zegt moeder.<br />
Dat lijkt erop, schrijf ik.<br />
Omdat het wad thuis is, maar dat het nogal lastig is om een huis op het wad te bouwen, zegt broer.<br />
Ah, raak, vinden we allemaal.<br />
<br />
Als we een huis konden bouwen in de slik, hadden we dat gedaan.<br />
<br />
Mij is het wel gelukt, schrijft mijn vader.
Hij zit voor zijn de boswachterskeet op de punt van de Boschplaat van Terschelling. Zo goed als in het wad.
Hij stuurt een filmpje. Een zwart beeld met af en toe de flits van de vuurtoren van Ameland.
En dan een foto van een bizar heldere sterrenhemel.
Hierom, schrijft hij.<br />
<br />
Wij woonden op het wad om de donkere nachten, de vuurtorens aan de horizon en de sterren die je niet tellen kon.
En om het geluid van het water dat langzaam opkomt, voegt moeders toe.<br />
<br />
Wij woonden op een schip, maar eigenlijk woonden we in een landschap. Wij woonden in het wad.
Ik kijk nog even naar de sterrenhemel op mijn Samsungscherm. Even ben ik weer aan boord. Alles schommelt en ruikt naar slik en wier.<br />
<br />
En nu ga ik een eitje bakken, zegt mijn vader.
Samen, achter de telefoon, houdt de hele familie ankerwacht, net als vroeger.<br />
<br />
<br />
<span style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">Fragment uit Fok:</span></span><br />
<i style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;"><br /></span></i>
<i style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">"We zwijgen. De motor dreunt gestaag door. De nacht lost langzaam op in de dag. </span></i><i style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">Ik ruik gebakken eieren. Opeens zie ik het donkere roefje van De Hoop voor me, waarin ik altijd met mijn vader ankerwacht hield, af en toe liepen we naar het voordek om met een zaklamp te checken of het anker nog hield. Met de kragen omhoog tegen de kou. Maar dat anker kon me niet zoveel schelen, het ging mij voornamelijk om de eieren. Die bakte mijn vader op het tweepitsfornuisje, met een kapotte dooier en gesmolten kaas. Die aten we zwijgend op, terwijl de rest lag te slapen, alleen pap en ik en de nacht. Als de petroleumlamp aan het plafond stopte met schommelen was onze wacht voorbij. Dan zaten we aan de grond en konden we niet meer losslaan. </span></i><br />
<i style="background-color: white;"><span class="Apple-style-span" style="color: blue;">Zo zit ik hier nu ook met Simon. Alleen wij, het water, de komende ochtend, de zwermen kokmeeuwen rondom het vissersbootje dat zijn netten optrekt en de geur van gebakken eieren."</span></i><br />
<br />
<br />
<br />
<br /></div>
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0tag:blogger.com,1999:blog-1246302289463286840.post-35816495774519610602014-08-28T12:17:00.003-07:002014-08-28T12:17:55.286-07:00Schrijven is (ont)knopenOp Boekschrijven.nl heb ik <a href="http://www.boekschrijven.nl/schrijven-ontknopen/">een blog</a> geschreven over het (ont)knopen van een verhaallijn.
Nanda Hunemanhttp://www.blogger.com/profile/05630447821388505543noreply@blogger.com0